Tijdens onze reis door het noorden van Madagascar mag één diersoort niet ontbreken: de zwaar bedreigde blauwoogmaki (in het engels blue-eyed black lemur). Na een lange rit vanaf Majunga, stoppen we in een heel lokaal, maar uiterst schoon hotel ergens langs de weg. Dit zou de plek moeten zijn waar de blauwoogmaki zich ophoudt.
Leefgebied
We zijn aanbeland in een klein gebied in het noordwesten van Madagascar, genaamd Maromandia. Dit gebied zit tussen een droog en vrij vochtig klimaat in, waar de blauwoogmaki zich goed in kan handhaven.
Een bijzondere zoektocht op een bijzondere plek, zo blijkt de volgende dag. De enigszins flamboyante eigenaresse van het hotel voorziet ons al vanaf aankomst van de nodige maaltijden. ‘Opgegroeid’ in de horeca op Nosy Be weet ze precies wat wij kunnen waarderen na een lange reis en ook de volgende ochtend weet ze ons te verrassen.
De volgende ochtend gaan we onder begeleiding van een lokale gids op zoek naar waar we voor gekomen zijn; de blauwoogmaki in het wild. De straat over, het dorpje door, het bos in, van de paden af. Na slechts vijftien minuten vanaf het hotel hebben we beet en vinden we een paartje, hogerop in de bomen.
Het uiterlijk
Bij de blauwoogmaki zie je meteen een duidelijk verschil tussen het mannetje en het vrouwtje. Het vrouwtje heeft een roodbruine vacht en zijn van en aan de onderkant grijswit. Het mannetje heeft een zwarte vacht, met een donkerbruine glans. Door deze donkere vacht zie je hetgeen deze dieren zo bijzonder maakt extra goed: de blauwgrijze ogen. Samen met de mens zijn zij de enige primaten met deze oogkleur.
De blauwoogmaki heeft een kop-romplengte variërend van 39 tot 45 centimeter en een staartlengte tussen de 51 en 65 centimeter. Gemiddeld wegen ze ongeveer 1,8 kilogram. Normaliter leven de blauwoog maki’s in familiegroepen van 4 tot 11 dieren. In ons geval zien we er slechts twee en vertelt de gids ons dat ze in totaal in hun gebied 4 families huisvesten van in totaal 20 blauwoog maki’s.
Voedselketen
Op het moment dat wij het paartje treffen, zijn ze waarschijnlijk eten aan het zoeken. Dit doen ze vooral in de morgen en in de avondschemering. Ze zoeken hun voedsel met name in boomkruinen en eten voornamelijk vruchten en bladeren. Maar ook bloemen, insecten en paddenstoelen worden gegeten.
De blauwoogmaki speelt een cruciale rol bij de verspreiding van zaden. Doordat de zaden niet goed verteren, worden deze via de ontlasting van de maki’s verspreid over het regenwoud. Sommige planten zijn zelfs zo geëvolueerd, dat ze goed door deze maki’s kunnen worden verspreid.
Zwarte maki
De blauwoogmaki wordt vaak vergeleken met de zwarte maki vanwege hun zwarte vacht. Echter, de naam zegt het al, heeft de blauwoogmaki grijsblauwe ogen en een zachtere, kortere vacht. Ook oorpluimpjes en een korte kuif zijn karakteristiek voor de blauwoogmaki, in tegenstelling tot de oranjerode ogen van de lange stekelige wangharen van de zwarte maki. Gemengde nageslachten komen voor, maar deze nakomelingen hebben altijd oranjerode ogen. Het is dus niet verwonderlijk dat mede daardoor de blauwoogmaki een bedreigde diersoort is.
Bedreigd
Bijna het gehele leefgebied van de blauwoog maki’s wordt momenteel gekapt of platgebrand zodat hier landbouwgrond van kan worden gemaakt. Daarnaast wordt er ook nog steeds op de blauwoog maki’s gejaagd, voor zowel het vlees of als huisdier. Momenteel is de schatting dat er nog maximaal 1000 van deze diersoort in het wild leven. Aangezien dit getal hard achteruit gaat, is deze diersoort opgenomen in de top 25 van meest bedreigde primaten, waarmee ze de status ‘ernstig bedreigd’ hebben bereikt.
Nieuwsgierig?
Wil je deze blauwoog maki’s ook in het echt bewonderen? Bekijk dan eens onze rondreis door het Noorden van Madagascar.